Rioja
Rioja is een wereldberoemd wijngebied en misschien wel het bekendste gebied van Spanje. Het is een relatief klein wijngebied dat ongeveer 100 km over de Franse grens ligt en ook 100 km ten zuiden van de Atlantische Oceaan. Het gebied kreeg als eerste de de D.O. status en in 1991 zelfs als eerste de DOCa status vanwege de uitstekende kwaliteit van de wijnen. Samen met de Priorat is Rioja nog steeds de enige streek die deze status heeft.
De naam Rioja komt van Rio Oja. De Oja is een zijriviertje van de Ebro waarlangs het gebied zich uitstrekt. De beschutting van de bergen in het noorden tegen de koude zeewinden, de kalkbodem in de riviervallei, het aantal zonne-uren en de afkoeling in de nacht zorgen voor optimale omstandigheden voor wijnbouw.
Rond 1850 deed in Frankrijk als eerste de verwoestende druifluis zijn intrede, waardoor Rioja snel een goede reputatie kreeg. Veel van de Franse wijnboeren trokken de Pyreneeën over om zich in Rioja te vestigen en zo hier ook de commerciele wijnbouw te introduceren. Helaas was de roem van korte duur. Pas na toetreding tot de Europese Unie heeft Spanje zich herpakt en is de wijnbouw weer in de lift gekomen.
De wijnstreek is grofweg in te delen in drie sub-regio's:
- Rioja Alavesa: de bodem verschilt lokaal sterk van samenstelling en er is sprake van microklimaten. De wijngaarden liggen tusen 400 en 800 meter. Het gebied produceert elegante frisse wijnen die vaak iets lichter van kleur zijn.
Rioja Alta: de bodem bestaat uit kalkhoudende kleigrond en alluviale gronden. De wijngaarden liggen tussen 400 en 700 meter. Hoe verder zuidoostwaarts, hoe warmer en droger het wordt. Echt specifieke kenmerken hebben de wijnen uit dit gebied niet, maar in het algemeen produceert het "oude wereld" stijl wijnen.
Rioja Baja: de bodem bestaat voornamelijk uit rivierklei, vaak met een hoog ijzergehalte. De wijngaarden liggen gemiddeld op 300 meter. Het klimaat is er warmer en droger. Dit gebied produceert in het algemeen de stevigste Rioja wijnen.
Druivenrassen:
Tempranillo is het druivenras dat veruit het meest staat aangeplant. Een Rioja bestaat vaak voor minimaal 60% uit Tempranillo of vaak zelfs meer. Andere toegestane blauwe druiven zijn Garnacha tinta, Graciano, en Mazuelo (Cariñena). Tempranillo vormt de kern en geeft de wijn de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen en te rijpen. Garnacha geeft "body" en alcohol. Mazuelo, ons wellicht beter bekend als Cariñena, draagt bij tot robuustheid, geeft kruidenaromas af en maakt dat wijnen met deze druif goed kunnen ouderen. Graciano voegt andere aangename aromas toe.
Voor witte wijnen is Viura (ook wel bekend als Macabeo, die veel wordt gebruikt in Cava) de meest gebruikte druif. Maar we zien ook wijnhuizen die wijnen maken van 100% Verdejo, wellicht één van de meest bekende witte druivenrassen. En, als bijzonderheid maken sommige wijnhuizen witte wijnen van de Tempranillo druif. Dit is dan géén blanc de noir wijn, maar een wijn gemaakt van de WITTE Tempranillo!
Rioja en zijn stijl:
Klassieke Rioja wijnen zijn, wat ze zo mooi noemen rustieke wijnen en hebben veel hout. Veel wijndrinkers geven echter de voorkeur aan een wat modernere stijl wijnen met meer fruit, frisheid en minder gebruik van hout. Wijnhuizen gaan hier vaak verschillend mee om, maar zelfs de meest straffe wijnen van vroeger hebben inmiddels een verandering ondergaan en zijn wat ronder, vriendelijker. De wijnen worden in de volgende categorieën ingedeeld:
Joven: Jonge wijn die nooit of heel kort op hout heeft gelegen. De wijnen kunnen het jaar na oogst op de markt gebracht worden.
Crianza: heeft tenminste 12 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 12 maanden in de fles.
Reserva: heeft tenminste 12 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 24 maanden in de fles.
Gran reserva: heeft tenminste 24 maanden in eikenhouten vaten gerijpt en daarna tenminste 36 maanden in de fles
Opsplitsing van het gebied door de Basken?
The wine war is served. The Basque Government has created the Viñedos de Álava brand, which breaks the unity of Rioja wines. This maneuver has caused an earthquake in the most prestigious wine area in Spain.
The Basque Government has published in the Official Gazette of the Basque Country the creation of a new Designation of Origin (DO), called Arabako Mahastiak (Vignettes of Álava), which breaks the unity of the Rioja brand, the great emblem of Spanish wine in the world.
This maneuver of the Executive of Íñigo Urkullu takes place in the middle of the negotiation of the General State Budget, for whose approval the Government of Pedro Sánchez needs the votes of PNV and Bildu. This has meant that neither the three councilors of the PSOE in the Basque Government nor the Ministry of Agriculture of the central government have criticized the creation of Viñedos de Álava, despite the fact that until now all the socialist leaders, both autonomous and state, had shown their rejection of the partition of the Denomination of Qualified Origin (DOCa) Rioja. Nor do the main wineries of Rioja Alavesa, such as Marqués de Riscal, Bodegas Palacio or the Faustino Martínez Group, which are large wine exporters and are aware that eliminating the word Rioja from their bottles would cause them great economic damage, either.
Although the whole process has been carried out with great secrecy on the part of the Basque authorities, it does seem that the new Viñedos de Álava would be supported by a small group of small companies belonging to the Association of Wineries of Rioja Alavesa (ABRA), such as Hermanos Frías del Val, Solar de Ayala, Maisulan, Laukote and El Mozo Some Alava winegrowers would also be prone to the split, to whom the authorities of the Basque Country have convinced that being independent of Rioja and having their own identity they could sell their grapes more expensively.
They are the same siren songs that separatism usually uses to achieve its ends. They talk about idyllic dreams that sooner or later come face to face with reality. It happened in Quebec - from where the 30 largest Canadian companies fled -, also in Catalonia - which has ceased to be the richest region in Spain and has seen how 4,000 of its companies moved to Madrid - and now it is also seen in the decline of post-Brexit Britain. Currently, per capita income in Rioja Alavesa (40,000 euros) is well above the Basque average thanks to wine, which could be in danger if the split materializes.
Because the Alava wineries that join Viñedos de Álava will have to face a complex desert crossing, since they will not be able to buy grapes from winegrowers of the Rioja brand, nor export their wines - the new DO has not yet been recognized in Brussels - and they will have penalized their hypothetical re-entry into a DOCa like Rioja that has 100 The Regulatory Council will require wineries that go with Viñedos de Álava and then want to return to Rioja for a minimum period of one year. In addition, the historic DOCa totally prohibits the same winery from producing under two different denominations or for a winegrower to sell his grapes indistinctly to wineries in Rioja and Viñedos de Álava.
The DOCa Rioja considers that the creation of the new name Viñedos de Álava will harm the Rioja brand in the face of the consumer both in Spain and abroad and its intention is to wage the legal and judicial battle against the decision taken by the Basque Government. "Rioja is a brand that this sector has taken a century to build and we will not allow it to be played with and distorted," said Fernando Ezquerro, president of the Regulatory Council of the DOCa Rioja. Ezquerro also closes the door to the intention of some Basque politicians that the new Viñedos de Álava has its own identity, but remains under the umbrella of the Rioja brand.
"It would be a disloyalty and an illicit use of the goodwill of a globally recognized brand that belongs to an entire sector," says Ezquerro. The Regulatory Council of Rioja considers that behind the creation of Viñedos de Álava there are political interests. With this maneuver, the PNV makes a nod to the nationalist electorate as the provincial elections in Álava approach and needs to compete with Bildu.
Rioja has a total of 65,000 hectares of vineyards, of which only 20% correspond to Rioja Alavesa. The wines of the DOCa Rioja have a market share in Spain of 27% in volume and 32% in value, and also account for 40% of exports of quality wines.
For the implementation as a designation of origin, the new Vineyards of Álava will need to have a register of the vineyards of the protected area and a regulatory council that guarantees the traceability of production. And then we will have to see how many wineries adhere because to use the vineyards of Álava sign they have to automatically leave the DOCa Rioja with the damage that this can cause them.
Despite this, the intention of the Basque Government is to grant a transitional permit so that in 2023 wines with the tag Viñedos de Álava can already be sold within Spain, although they could not do so outside the country because for this requires an authorization from Brussels, which can be delayed for years, which threatens a long administrative and judicial battle that will only serve to damage the image of the most prestigious That's what separatism has.
Op reis:
De hoofdstad van Rioja, Logroño ligt aan de Pelgrimsroute Santiago de Compastello. Tevens zou naar zeggen hier de tapascultuur zijn ontstaan. Je kunt hier in de zijstraatjes dan ook een perfecte tapasavond houden. Iedere bar heeft zijn eigen specialiteit. In het wijngebied ben je bij de meeste wijnhuizen meer dan welkom om een bezoek aan de kelders en om wijn te proeven. De streek is prima om met de auto of de trein te doorkruisen, maar er zijn ook verschillende mogelijkheden om te wandelen en fietsen!
